Sunday, December 30, 2007

Caravan - In The Land Of Grey And Pink (1971)

Canterbury sound'un oluşmasına etkili olan gruplardan biri olan Caravan, '68 yılında ilk çıkardıkları albüm ile müzik piyasasına girdiler. Caz ve saykodelik soundları ile klasik canterbury tarzını oluşturdular; caz tarzında doğaçlamaları, rock ritmleri, saykodelik lirikleri ile başı çeken isim oldular. Bir çok progresif grup gibi 80'lerde albümlerine ara veren grup '90 sonlarında ve '00 yıllarında bir kaç albüm ile geri döndü.

Canterbury Scene grupları birbirinden çok farklı olsa da caz rock füzyonu ve saykodelik yanları ile birbiri ile özdeşleşmişlerdir. öte yandan herbirinin kendine özgü bir tarzı olması da daha derin ve üzerine düşünülesi kılar türü. Caravan'ın Grey and Pink albümü de tipik bir Canterbury albümü olsa da, dinleyiciyi oldukça şaşırtacak parçalar, bölümler içermektedir. belirtmek gerekir ki, lirikler oldukça eğlenceli ve vokal de bu bağlamda uyumlu ve ruh okşayan bir yapıya sahip. özellikle Golf Girl parçasındaki çocukça saflığı ve neşeyi görmemek imkansız. Klavye, piyanodaki David Sinclair zaman zaman ön plana çıkarak uzun sololar atarken, gitar ritmleri dinleyiciye her zaman tanıdık gelecektir. özellikle Nine Feet Underground parçasının sonundaki ritmi "Sunshine Of Your Love" ile özdeşleştirmek hiç de zor değil. öte yandan "Love To Love You" parçasındaki piyano da çok tanıdık gelecektir. üflemelilerdeki Jimmy Hastings harikalar yaratırken, bass ve davul parçaların ton yakalayabilmelerindeki en önemli araç. onlar olmasa Canterbury havasından oldukça uzaklaşabilirdi grup. Özellikle "Winter Wine" parçasını Camel'in Mirage albümünden sanmak ve karıştırmak pek zor değil. parça adeta "Freefall" parçasının bir prequel'i.

Albümde ağırlığı olan parça hiç şüphesiz 23 dakika uzunluğundaki Nine Feet Underground ama bu tarz, epik parçalar barındıran albümlerin aksine Grey and Pink'teki parçalar biribirinden daha değersiz ya da geri planda kalmış değil. Aksine Golf Girl, Love To Love You gibi parçalar daha hafızada kalan ve hatırlanan parçalar. Fakat grubun bütün hünerini sergilediği Nine Feet Underground her şeye rağmen albümün ağır topu ve bu yükünün altından da fazlasıyla kalkıyor.

Caravan, Canterbury Scene'e giriş yapmak isteyenler için bir kapı görevi gördüğü gibi aynı zamanda türünün en önemli albümlerinden ve en değerli yapımlarından biri. Bir göz atayım deyip içinde kaybolacağınız bir albüm.

Caravan

- Richard Sinclair / bass, akustik gitar, vokal
- Pye Hastings / elektrik gitar, akustik gitar, vokal
- David Sinclair / Org, piyano, mellotron, armoni vokal
- Richard Coughlan / davull, perküsyon
- Jimmy Hastings / flüt, tenor saksafon, piccolo
- David Grinsted / cannon, zil, rüzgar

In The Land Of Grey And Pink

1. Golf girl (5:05)
2. Winter wine (7:46)
3. Love to love you (and tonight pigs will fly) (3:06)
4. In the land of grey and pink (4:51)
5. Nine feet underground: (22:40)
a- Nigel blows a tune
b- Love's a friend
c- Make it 76
d- Dance of the seven paper hankies
e- Hold grandad by the nose
f- Honest I did!
g- Disassociation
h- 100% proof

Toplam Zaman: 43:28

Tuesday, December 18, 2007

Samla Mammas Manna - Måltid (1973)

Evet gerçekten ilginç bir grup ile karşı karşıyayız. İsveçli RIO (Rock in Opposition) grubu fakat. RIO kısır bir tanım olacak grup için zira müziklerinde caz, fusion, İsveç folk müziği ve avant-garde’dı çok güzel karıştıran bir yapıları var. Resmen abuk diye tabir edebileceğimiz bir vokalleri de cabası. Grup daha sonra 1977’de Zamla Mammas Manna ismi ile yeni bir başlangıç yapacaklardır kariyerlerine. Daha sonraları ise klavyeci Hollmer ve gitarist Haapala Vom Zamla ile 1981 yılında kısa süreli bir proje gerçekleştirecektir. 20. yüzyılın sonunda ise SMM ilk kadrosu ile tekrar sahnenin tozunu alacaktır. Biz grubun bu uzun yolculuklarını 1973 yılı Maltid albümü ile anıyoruz.

İkinci stüdyo albümleri Maltid. Dundrets Frojder ile mükemmel ötesi bir giriş yapıyoruz albüme fakat sonradan ipler kopuyor. Şarkının tam ortasında vokalin “bili bili” nidalarıyla tavuk mu kovalaması dersiniz, durup dururken vokale arkadan yaklaşıp, onu avazı çıktığı kadar bağırıp korkutan tipler mi dersiniz, siz düşünün artık ne kadar arıza bir albüm bu. Vokaller Amon Düül II’nin Phallus Dei albümündeki bir kısım egzantirik vokalleri hatırlatsa da ondan çok daha başka, çok daha deli vokal kullanımı var. Zaten O Förutsedd Förlossning parçasına giriş yaptığı zaman anlayacaksınız ne demek istediğimi.

Enstrümantal bağlamda baktığımızda çok üst düzey bir grup SMM. Daha ilk dakikadan itibaren anlıyorsunuz bunu. Sürekli ve her çeşit perküsyon kullanımı da başka bir arıza atmosfer yaratma şekli. Debn Aterupplivade Laten parçasına bakarsak; girişindeki perküsyondan, parçanın yoğun avant-garde yapısına, Banco del Mutuo Soccorso’yu andıran gitar ritimlerine, arka plandan bir anda lead enstrümana dönen piyanoya kadar dolu dolu bir parça mesela. Senfonik izler bile görebiliriz grubun bu tarz enstrümana yönelik parçalarında. Enstrümantal açıdan en arıza parça örneğini vermem gerekirse tereddütsüz Sister System’i anmalıyız. Bu parçayı acaba gerçekten albümdeki hali ile canlı çalabilmişler midir merak ediyorum. Yok imkansız bir şey değil tabii ki fakat o grubun o kadar yoğun bir şekilde konsantre olup, anlaşabilme çok söz.

Grubun en güzel yanı da grubun ciddi bir şeyler yaratmak gibi bir kaygıları olmamasıdır sanırım. Mümkün olduğunda eğlenceli müzikler yaratmışlar, yarı sarhoş bir sesle vokal yapmışlar. Progresif müzikte sürekli ciddi bir şeyler arayan ya da duygusallığı sadece melankoli sanan insanların uzak durması gereken, mümkünse hiç bilmemesi gereken bir grup, bir albüm. Zaten asla bu grubun değerini anlayamazlar. Måltid, progresif müziği sevenleri saran sarmalayan, yerinizden kalkıp odanın ortasında tepinmenizi sağlayan bir albüm. Mutlaka edinin.

Samla Mannas Manna

- Coste Apetrea / gitar, vokal (11 hariç)
- Hasse Bruniusson / davul, perküsyon, arka vocal, cam
- Lasse Hollmer / piyano, klavye, vokal
- Lasse Krants / bass, vokal
- Henrik Öberg / congas (11)

Måltid

1. Dundrets fröjder (10:43)
2. Oförutsedd f¢rlossning (3:10)
3. Den återupplivade låten (5:53)
4. Folkvisa i morse (2:07)
5. Syster system (2:27)
6. Tärningen (3:33)
7. Svackorpoängen (3:11)
8. Minareten (8:21)
9. Værelseds tilbud (2:26)

Toplam Zaman: 41:51

Bonus Parçalar 10. Minareten II
11. Circus apparatha
12. Probably the probably

Sunday, December 16, 2007

Gazpacho - Night (2007)

1999 yılında kurulmuş, Marillion’un alt grubu olarak çalmış Norveçli grup. Akım olarak Neo-progressive müziğe bağlı olduğu söylenebilse de farklı bir çok tür ve gruptan ilham alarak oluşturdukları kendilerine özgü yapıları ile neo-prog’dan çok daha fazlasını bulabileceğiniz bir grup. Önceki albümleri daha çok kendi içinde bir yeri olsa da son albümleri “Night” progresif müzik piyasasına çok iyi bir giriş yaparak, herkesin dikkatini çekmekle kalmadı aynı zamanda 2007 yılı daha kapanmadan değeri anlaşılan sayılı albümlerden oldu. Progresif bir albümün değerinin genelde yıllar sonra anlaşıldığı düşünüldüğünde global bir dünyada yaşamamızın getirdiği nimetler ile Gazpacho’yu Night sayesinde aktif iken keşfettik, iyi de ettik. Zaten grup last.fm, myspace gibi siteler sayesinde tanınırlığını attırmayı sürdürmekte ve şu an grubun tüm parçalarına internet üzerinden stream sayesinde bedavaya ulaşmak mümkün.

Night albümünden yola çıkarak Gazpacho’yu incelersek; grup neo-prog çerçevesinde yaratıcılığını sürdürse de birçok farklı türlerden ve gruplardan farklı öğeler katmakta kendi müziğine. Vokaldeki Jan Ohme’nin sesini kullanmadı ustalığı, atmosfer yaratmada yaratıcılığının grubun en büyük kozu ya da özelliği diyebiliriz. Thom Yorke gibi direk kendini belli eden bir vokale sahipler ve bu da grubun ilk dinleyişte tanınmasına yol açıyor. Öte yandan vokallerin parçalardaki ilerleyişi Van Der Graff Generator’ı hatırlatabilir. Zira parçalar baştan sonra vokal etrafında dönmekte ve VdGG’daki gibi vokal parçayı sürüklemektedir. Jan yer yer arka vokale yer verse de bu vokalleri de kendi yapmaktadır ve bu arka vokaller genelde parçaların kendilerini tanımlamasını sağlamaktadır. Örneğin; Upside Down parçasındaki arka vokalin yumuşak ve melodik tamamlamaları parçayı direk hatırlanır kılmaktadır. Ayrıca Massive Illusion parçasındaki bunun tam tersi derin ve baskın arka vokal yine Massive Illusion’a bir kimlik kazandırmaktadır.

Müzikal açıdan bakıldığında teknik olarak çok fazla bir şey sunmayan, fakat bu amaç içinde zaten olmayan bir albüm Night. Müziğini yayan ve geniş zaman aralıkları içinde parçaları birbirine bağlayan grup bu bakımdan post-rock grupları ile bağdaştırılabilir. Öte yandan Pink Floyd’da görülen bu melodiyi yayma yolu ile atmosferi oluşturma amacı Night’ta önemli bir özellik halini almaktadır. Öyle ki PF’deki gibi klavyenin asıl amacı bu genişliği sağlayıp, atmosferin oluşmasını sağlamaktır. Bu bakımdan grubun klavyecisi ve piyano kompozisyonlarını oluşturan Thomas Andersen’in albümdeki rolü çok büyüktür. Klavyeyi yer yer Porcupine Tree vari kullanarak da PT dinleyicisini de albüme çekmektedir. Zira albümü domine eden vokalin en büyük yardımcısı bu atmosferi temiz ve yer yer patlamalar yaparak yaratan klavye ve gitar kompozisyonlarıdır. Fakat parçalarda araya giren keman, piyano kompozisyonları vokalin etkisini yok edip, klasik müzikten yola çıkarak dinleyiciye melankolinin ve atmosferin farklı boyutlarını da sunmayı becerebilmektedir. Öyle ki araya giren bu keman piyano ikilisi albümdeki bütünlüğün sağlamasında da en önemli görevlerden birini yerine getirmektedir. Misalen; Dream of Stone ile Massive Illusion’daki keman, piyano kompozisyonları birbirinin tamamlayıcısı niteliğindedir. Keman, piyano ikilisinin yarattığı bu tamamlayıcı öğeyi gitarda da bulabiliriz. Albüme, blues havası olan basit bir ritim ile giren gitar Jon Vilbo albüm biterken aynı ritmi distorsion ile daha sert çalmaktadır ve bu tarzını/ hareketini albüm içinde sık sık tekrarlamaktadır farklı ritimler ile.

Albümde parçalardan ziyade bölümlerden söz etmek daha anlamlıdır. 53 dakika 21 saniyelik tek şarkıdan oluşan albüm, dinleyiciye kolaylık sunmak açısından 5 parçaya bölünmüştür. Konsept olarak geceyi kullanan albüm gerçeklik, rüyalar ve ikili ilişkilerdeki davranışlar gibi konuları birbirine karıştırarak inceler.

Night albümüne baktığımızda 2000’li yıllarda halen müziği para kazanmadan yapma amacında olan bir grubun çabasını görmekteyiz. Tüm parçalarının post rock grupları gibi stream edilebilir olmasının avantajlarına ziyade artık işlevini yitirmiş ve burun kıvırılan bir tür olan neo-progresif müzik yapan bir grubun böyle bir taktik ile albümlerini satarak, yeni albüm yapacak kadar para toplayabilmesi gerçekten takdiri hak eden bir cesaret örneği. Kesinlikle dinlenmesi gereken bir albüm olan Night şans vermek isteyeceğiniz değil, daha ilk dinleyişte etkisinde kalacağınız bir albüm.

Gazpacho

- Jan Henrik Ohme / vokal, arka vokal
- Thomas Andersen / piyano, klavye, programming
- Jon-Arne Vilbo / akustik, gitar
- Mikael Krømer / keman, programming
- Kristian Olav Torp / bass
- Robert Risberget Johansen / davul, perkusyon

Night

1. Dream of Stone (17:00)
2. Chequered Light Buildings (6:34)
3. Upside Down (9:41)
4. Valerie's Friend (6:29)
5. Massive Illusion (13:37)

Toplam Zaman: 53:21

Wednesday, December 12, 2007

Nekropsi - Mi Kubbesi (1996)

ilk postumuzu üşencekliğime vererek elimde hali hazırda bulunan
bir link ile yayınlıyorum. efendim elemanlar 1990 yılında liseye giderken thrash metal olan bir demomsu bir albüm çıkartırlar. 700 kopya ile müzik marketlerde aslında yerlerini almazlar. derken gitarist cem ömeroğlu ile davulcu cevdet erekli yanına Cenk ve Tolga'ı da alarak otururlar Mi Kubbesi'ni yaratırlar 1996 yılında. Progressive Metal ile Psychedelic Rock arasında gidip gelir albüm. 2006 yılındaki "sayı 2" albümleri ise dinlemeye değer değildir eğer fanı değilseniz grubun. grup rahat bir dille albümlerinde şöyle anlatırlar nasıl Mi Kubbesi'ni yaptıklarını;

"Ne Yaptık?

93 Ağustos'ta bir oda tuttuk. Cem, Cevdet, Tolga. Odamız havasız ama hoştu. Çalmaya başladık. Hayatlar, hayaller, bolca koyu biraz da açık renk seslere dönüştü. Söz söylemek istemedi canımız. Bazen bağırıp çağırdık, o kadar. Bir sürü kişi çalmaya geldi, bir o kadarı da muhabbete. Sonra dışarı çıktık, insanlara çaldık. Onlar da katıldı bize. Nihayet bir de basçı bulduk. Cenk. Devam ettik çalmaya. İnsanlara, harekete, biraz da görüntüye. Ve sonunda tamam dedik. 'Kaset çıkaracağız'. Biz kasetlik şarkı seçtik kayda girdik."

evet albümün konsepti de vardır. yine albümde bulunan yazıyı kopyala, yapıştır ile ekleyelim sizin hayal gücünüz ile şekillensin;

"Kubbe ve Mi

Uyandık. Atık üşümüyoruz. Kubbeyi fark ettik. şaşırdık. Dolaşmaya başladık. Kubbeyi binlerce resim ve kabartma süslüyor. Yazılar da var. Seyrediyoruz. Dokunuyoruz. Algılayamıyoruz. Dört yanda dört yarık. güneş birinde doğup birinde batıyor. Birkaç kez doğduğu yarıkta battı. Kubbe mi dönüyor güneş mi? Bugün de yukarıda kubbe, çevrede ufuktan başka bir şey yok. Duvarlar nerede? Mi kubbeye ve bulabildiği tüm yüzeylere çarpıp kulaklarımızı dolduruyor. Tek başına, ağır, rahatlıyor. Bazen çıldırıp başka seslerle üstümüze geliyor. Henüz kaynağını bilmiyoruz. 'Kubbealtı' bize 'törenler'den fazlasını çağrıştırmıyordu önceleri. Ama burası farklı. İnsanlar gelip yazıp çiziyorlar. Ahşaptan iskeleler üstünde günlerce kubbeyle uğraşıyorlar. Biz de katılıyoruz onlara. Mi ve ayak uydurmaya çalışıyoruz. Sadece kazıyanlar var. Eskileri ortaya çıkarıp öylece bırakıyorlar. Yıkmaya gelenler bize de saldırıyor. Yaralıyız. Kubbealtı karışıyor, kararıyor. Mi uzun zamandır yoktu ortada. Yaralar büyüdü. Yarıklar karardı. Yaktığımız ateşler kendi yüzümüzü biel aydınlatamadı. Fakat şimdi her şey eski haline döndü, mi burada. Hiç yok olmamış galiba. Peki biz? Mi can çekişiyor. Kubbe iyice silikleşti. Kimseyi duyamıyorum artık. Gözlerim kapanıyor. elimden düşeni fark ediyorum. Yere çarptığında cılız bir mi vererek parçalanıyor. Duyduğum ilk minin aynısı! Ellerime bakıyorum. Yerdekilere bakıyorum. gevşiyorum. Bitiyor muyum?"

Nekropsi;

Cem: gitar, vokal.
Cenk: bas (7,8,10,13 hariç), peroesiz bas (3), ek vokal.
Cevdet: davul, darbuka (4,14), bendir (4,13), ek vokal.
Tolga: gitar, vokal, fx, sampling, bas (6,7,8,10,11,12), peroesiz bas (1,12), kemençe+yaylı bas (7), bağlama (1,10).

Mi Kubbesi;

1. Crying Game (02.43)
2. Fok (04.43)
3. Efsane (06.24)
4. Çarşı (01.15)
5. Kor (02.58)
6. Derinlik (05.49)
7. Dimli Mi (06.26)
8. Lim (02.07)
9. Hindu (02.19)
10. Çarklar (05.20)
11. Ateis (02.46)
12. Göç (02.20)
13. Kubbealtı (0.32)
14. Son (05.11)
15. 41 (09.35)